Wścieklizna - przypadki występowania w Polsce.
W Polsce od wielu lat nie odnotowuje się zachorowań na wściekliznę u ludzi, co jest efektem skutecznej profilaktyki i masowych szczepień zwierząt. Ostatni śmiertelny przypadek u człowieka miał miejsce w 2002 roku.
Jednakże wścieklizna nadal występuje u zwierząt, zwłaszcza dzikich. Głównym rezerwuarem wirusa w Polsce jest lis rudy. Zdarzają się również przypadki u innych dzikich zwierząt, takich jak kuny, łasice, nietoperze, jenoty, borsuki, a nawet sarny. Czasem wścieklizna może zostać wykryta również u zwierząt domowych, np. psów i kotów, a sporadycznie nawet u bydła.
Gdzie występują przypadki wścieklizny u zwierząt w Polsce?
W ostatnich latach odnotowano wzrost liczby ognisk wścieklizny u zwierząt, szczególnie na wschodzie Polski.
- Województwo lubelskie i podkarpackie są regionami, gdzie w 2024 roku stwierdzono najwięcej ognisk wścieklizny. W województwie lubelskim odnotowano ich aż 35, a na Podkarpaciu 8.
- Wcześniej, w 2021 roku, znacznie więcej przypadków wścieklizny u zwierząt, głównie lisów, kotów i psów, odnotowano w województwie mazowieckim.
Statystyki i działania profilaktyczne
- W Polsce rocznie rejestruje się około 8-10 tysięcy przypadków pogryzień ludzi przez zwierzęta z podejrzeniem wścieklizny. Osoby te są następnie szczepione poekspozycyjnie. W 2023 roku ponad 10 tysięcy osób zostało zaszczepionych przeciwko wściekliźnie.
- W celu zwalczania wścieklizny u dzikich zwierząt prowadzone są masowe akcje doustnych szczepień lisów wolno żyjących, często poprzez zrzuty szczepionek z samolotów.
- W regionach zagrożonych, np. na Mazowszu czy Lubelszczyźnie, wprowadzano również obowiązkowe szczepienia kotów przeciwko wściekliźnie.
Jak postępować w przypadku podejrzenia wścieklizny?
Mimo że wścieklizna u ludzi jest w Polsce bardzo rzadka, należy zachować ostrożność.
- Unikaj zbliżania się do dzikich i bezpańskich zwierząt, zwłaszcza jeśli wykazują dziwne zachowanie (np. nieufność, agresja, brak strachu przed człowiekiem).
- W przypadku pokąsania przez zwierzę lub kontaktu z jego śliną:
- Dokładnie oczyść zranione miejsce.
- Niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu lub zadzwoń na pogotowie. Ważne jest, aby jak najszybciej podjąć działania profilaktyczne, w tym szczepienie poekspozycyjne.
- Pamiętaj o obowiązkowych szczepieniach swoich psów i kotów przeciwko wściekliźnie.
Chociaż choroba ta jest w 100% śmiertelna, dobra profilaktyka i szybka reakcja w przypadku narażenia są kluczowe dla ochrony zdrowia.